rondje gorinchem – vestingwerken deel 1
Bastions 6, 5, en 4
De huidige vestingwerken in Gorinchem dateren uit de 15e eeuw. Van de oorspronkelijke 12 bastions zijn er nog 11 over. Een bastion is een vijfhoekige uitbouw in de vestingwal uitgevoerd in steen of aarde. Op oude landkaarten van Gorkum is de opbouw van een verdedigingswal met bastions goed te zien.
Ik begin de wandeling bij bastion 6. Hier is de Tolkazerne gevestigd welke dateert van 1598. Het gebouw werd eerst als Tolhuis gebruikt en later als kazerne. Vanaf de Tolkazerne loop ik in westelijke richting Bastion 6 op.
Tip: klik op de foto’s om ze in groot formaat te bekijken
Dan volgt een grote stenen muur welke vanaf de vestingwal door de Duiveltjesgracht naar de oude rivierdijk loopt. Zo’n muur wordt een Stenen Beer genoemd en diende om het waterpeil in de grachten van de vesting te beheersen en tevens om de stad te beschermen tegen aanvallen via deze waterwegen.
Vanaf de vestingwal in westelijke richting ligt de Vluchthaven. In deze haven bevindt zich een passantenhaven. De vluchthaven is ontstaan nadat een opening in de oude rivierdijk is gemaakt naar de rivier de Boven-Merwede. Deze opening was nodig voor de aanleg van het Merwedekanaal.
Op een heuvel welke aansluit op de vestingwal in Bastion 4 staat een een stuk geschut. Wanneer je deze heuvel -welke de Grote Bult wordt genoemd- op loopt heb je een mooi uitzicht over de vestingwal en de Vluchthaven.
Bij de sluis aan de Kanselpoortweg staat een Caponniere. Dit is een bomvrije uitbouw in de vestingwal Bastion 3. Vanuit dit verdedigingswerk kon de toegang tot de bruggen in het Merwedekanaal en de coupures in de verdedigingswal met mitrailleurs onder vuur worden genomen.
De brug over de Merwedesluis geeft via de Kanselpoortcoupure toegang tot de stad. Lees meer…
